Życie

"(...) harują od świtu do nocy, tracą zdrowie w morderczej pracy, całe życie drżą o swoje głodne, chorowite dzieci, boją się śmierci i chorób, całe życie się leczą, przedwcześnie więdną, przedwcześnie się starzeją i umierają w brudzie i smrodzie; dzieci ich dorastając podejmują tę całą zabawę od początku i tak płyną stulecia, i miliardy ludzi żyją gorzej od bydląt, tylko dla kawałka chleba, w ciągłym strachu. A najokropniejsze jest to, że nie mają ani chwili czasu, aby pomyśleć o swojej duszy stworzonej na obraz i podobieństwo boskie; głód zimno, zwierzęcy strach, praca ponad siły jak śniegowe lawiny zagrodziły im wszystkie drogi do aktywności duchowej, właśnie do tej jedynej rzeczy odróżniającej człowieka od zwierzęcia, jedynej dla której warto żyć.
(...)
- Trzeba uwolnić ludzi od ciężkiej pracy fizycznej - odparłem. - Trzeba zmniejszyć ich jarzmo, dać im odetchnąć, żeby nie spędzali całego życia przy garach, baliach i harówce na polu, ale żeby mieli czas pomyśleć o duszy, o Bogu, żeby mogli wykorzystać w pełni swoje duchowe zdolności. Powołaniem każdego człowieka jest działalność duchowa, ciągłe szukanie prawdy i sensu życia."

Antoni Czechow Dom z facjatą